Η Πετρινη Πολιτεια
Η Ανδρίτσαινα, ιστορική μεσαιωνική κωμόπολη βρίσκεται στα όρια των Νομών Ηλείας και Αρκαδίας. Είναι κτισμένη σε μια κατάφυτη βουνοπλαγιά των βορειοδυτικών προσβάσεων του όρους Λυκαίου. Σε ύψος 750 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.
Κοντά στην Ανδρίτσαινα (14 χιλ), σε υψόμετρο 1.100 περίπου μέτρων, σε μια ποιητική τοποθεσία που λεγόταν Βάσσαι, βρίσκεται ο περίφημος ναός του Επικούρειου Απόλλωνα της Φιγαλίας, που για αυτόν ο Κλεμανσώ είπε πως δεν έχει κανείς το δικαίωμα να φύγει από τον κόσμο προτού τον ιδεί. Ο ναός εκτίσθη επάνω σε παλαιότερο ιερό του Βασσίτα Απόλλωνος από τους Φιγαλείς για να ευχαριστήσουν το θεό που τους ήρθε επίκουρος (βοηθός).
Μέσα στην Ανδρίτσαινα να και η Τρανή Βρύση. Πολύ παλαιά, όπως γράφει μια επιγραφή πάνω από τους τέσσερες κρουνούς της. Η Ανδρίτσαινα έχει και άλλες βρύσες: τα Σουληνάρια, το Κλειδάκι, το Δοξάρι, το Ρισβανί, την Κουκκούλα, το Καμίνι, του Κουτσαμπά.
Θα γυρίσετε και τις συνοικίες της: Το πανοχώρι, τα Σανηλέϊκα, τα Γύφτικα, τα Μουρμουρεϊκα, τη Λάκκα, για να ιδείτε τα καλντερίμια της και τα πέτρινα σπίτια της με τις ανθισμένες αυλές και τις γλάστρες στα μικρά καμαρωτά παράθυρά τους. Κάπου εκει μπορεί να σας προσφέρουν και βασιλικό.
Και τις εκκλησιές να ιδείτε και τα ξωκκλήσια της. Τον “Άγιο Θεράπο", τον “Άγιο Θανάση" που είναι παλαιός με τοιχογραφίες, που οι Τούρκοι φεύγοντας το 1821 τις εχάλασαν χαραζοντάς τες, με τα σπαθιά τους. Και την “Αγια-Βαρβάρα", κτισμένη κάπου εκει αριστερά στα σκλαλοπάτια που οδηγούν στο σχολείο. Ο ναός αυτός υπήρξε το λίκνο της Πανολυμπιακής εξεγέρσεως, γιατί σε αυτόν ευλογήθηκε η σημαία της επαναστάσεως (27 Μαρτίου 1821).
Αλλά απαραιτήτως πρέπει να επισκεφθείτε τη βιβλιοθήκη της, με τους χιλιάδες τόμους, που είναι κατά κύριο μέρος δωρεά του Αγαθόφρονος – Νικολοπούλου (1838) η οποία περιλαμβάνει σπανιότατες εκδόσεις καθώς και τη δωρητήριο επιστολή του, που ονειρευόταν να καταστήσει την Ανδρίτσαινα «Ακαδημία της Πελοποννήσου».